Η νέα μάχη της Δουνκέρκης εναντίον των ΙΧ – του Λεωνίδα Βατικιώτη | ή αλλιώς "η ελεύθερη μετακίνηση στην πόλη"

[Συνέχεια του άρθρου μου που είχε δημοσιευτεί στην ΕΦΣΥΝ  και αναδημοσιεύτηκε στο polisnetwork  παρουσιάζουμε ακόμα μια πόλη, τη Δουνκέρκη που και αυτή καθιέρωσε την ελεύθερη μετακίνηση με τα Μέσα Μαζικής Μεταφοράς - Κ.Φωτ]

ΠΗΓΗ: INFOWAR - ΝΕΑ ΣΕΛΙΔΑ
Η νέα μάχη της Δουνκέρκης εναντίον των ΙΧ – του Λεωνίδα Βατικιώτη

Το 2017 ο σκηνοθέτης Κρίστοφερ Νόλαν, με την ταινία του, Δουνκέρκη, κατόρθωσε ένα… θαύμα. Αναπαριστώντας τη μεταφορά των 300.000 ηττημένων στρατιωτών που πολεμούσαν κάτω από τη βρετανική σημαία από τη γαλλική πόλη της Δουνκέρκης στην Αγγλία τον Μάιο του 1940, κατάφερε να εξαφανίσει τους επιτιθέμενους∙ τους Γερμανούς!

Ούτε ένα πλάνο της ταινίας Δουνκέρκη δεν έδειχνε τους Ναζί, τη σβάστικα ή οποιοδήποτε άλλο σύμβολο αναπαριστούσε ή παρέπεμπε στην προελαύνουσα Γερμανία, προς μεγάλη χαρά φυσικά του σύγχρονου Βερολίνου, που μπορεί να καμαρώνει ότι στις σύγχρονες τέχνες εξαλείφεται σιγά-σιγά κάθε αναφορά στις ευθύνες του γερμανικού κράτους για τη μεγαλύτερη σφαγή της σύγχρονης ανθρώπινης ιστορίας.

Μάλλον ήταν να μη γίνει η αρχή κι από πέρυσι η Δουνκέρκη πρωταγωνιστεί σε μια άλλη αναθεώρηση της ιστορίας∙ μόνο που αυτή τη φορά είναι για καλό. Από την 1η Σεπτεμβρίου 2018 η Δουνκέρκη, καθιερώνοντας τις δωρεάν δημόσιες συγκοινωνίες, φιλοδοξεί να είναι η πρώτη πόλη που θα εξαλείψει, καθιστώντας το περιττό, το ιδιωτικό αυτοκίνητο.

Στην πρωτοβουλία που έλαβε ο δήμος της Δουνκέρκης, το αποτύπωμα της δυσαρέσκειας που έβγαλε στο δρόμο τα Κίτρινα Γιλέκα διακρίνεται από μακριά. Ένα από τα αιτήματα που κυριάρχησε στις διεκδικήσεις τους ήταν η μείωση της κρατικής φορολογίας στα καύσιμα, που έχει μετατρέψει σε αγαθό πολυτελείας τις μετακινήσεις, ειδικά στη γαλλική ύπαιθρο. Στο στόχαστρο των Κίτρινων Γιλέκων είχαν βρεθεί επίσης κι οι κάθε είδους ιδιωτικοποιήσεις δημοσίων υπηρεσιών, με προεξάρχουσα αυτή των μέσων μαζικής μεταφοράς.

Η καθημερινότητα στη Δουνκέρκη, μια πόλη των 88.000 κατοίκων, αυτό το χρόνο, σε συνδυασμό με την μετατροπή σε πεζόδρομους πολλών κεντρικών δρόμων της, άλλαξε εκ βάθρων. «Για να κάνεις μια βόλτα δε χρειάζεται να δεις το πρόγραμμα των δρομολογίων, να αγοράσεις εισιτήριο ή να ανησυχείς για τη στάθμευση. Απλά ανεβαίνεις στο λεωφορείο. Έχει γίνει συνώνυμο της ελευθερίας», αναφέρει συντάκτης εξειδικευμένου εντύπου γύρω από τις αστικές πολιτικές στο France 24. Τα Μέσα Μαζικής Μεταφοράς μάλιστα έπαψαν να αποτελούν επιλογή μόνο των μισθωτών και των λαϊκών στρωμάτων, χαμηλού εισοδηματικού επιπέδου, όπως είναι ο κανόνας. Όλο και περισσότερο τα προτιμούν τα «λευκά κολάρα», φοιτητές και υψηλότερα εισοδηματικά στρώματα. Έρευνα που πραγματοποιήθηκε μεταξύ των επιβατών έδειξε ότι κατά τη διάρκεια αυτού του έτους η κίνηση τις καθημερινές ημέρες αυξήθηκε κατά 60%, ενώ τα σαββατοκύριακα διπλασιάστηκε. Από τους νέους επιβάτες το 48% δήλωσε ότι επέλεξε το λεωφορείο αντί του ιδιωτικής χρήσης αυτοκινήτου του, ενώ ένα 5% των ερωτηθέντων δήλωσε ότι εξ αιτίας της κατάργησης του εισιτηρίου ήταν αποφασισμένο να πουλήσει το αυτοκίνητό του ή να μην αγοράσει καινούργιο. Άλλοι, νέοι σε ηλικία, απάντησαν ότι δεν υπήρχε πλέον λόγος να μάθουν να οδηγούν.

Η Δουνκέρκη δεν είναι η πρώτη ευρωπαϊκή πόλη που επιχειρεί να καταστήσει περιττό το ιδιωτικό αυτοκίνητο, που συμβάλει καθοριστικά στην αύξηση των εκπομπών διοξειδίου του άνθρακα. Υπολογίζεται ότι στις μετακινήσεις με ατομικά μέσα μεταφοράς αντιστοιχεί το 60% των εκπομπών αερίων που ευθύνονται για το φαινόμενο του θερμοκηπίου, από το σύνολο αερίων που προκαλούν οι αστικές μεταφορές. Ανάλογα φιλόδοξα εγχειρήματα έχουν συμβεί ξανά και στη Γαλλία και σε άλλες χώρες, όπως η Ιταλία. Στην γαλλική πόλη Ωμπάνι για παράδειγμα ένα ανάλογο πείραμα σχεδόν τριπλασίασε (από 1,9 εκ. σε 5,5 εκ.) τον αριθμό των επιβατών από το 2008 ως το 2015, με το 50% των νέων χρηστών να επιλέγουν το λεωφορείο έναντι του ιδιωτικού τους αυτοκινήτου.

Στην περίπτωση της Δουνκέρκης ωστόσο, ξεχωριστό ενδιαφέρον έχει και το οικονομικό σκεπτικό πίσω από την κατάργηση του εισιτηρίου. Η συντριπτική κυριαρχία του ΙΧ αυτοκινήτου έναντι των λεωφορείων σήμαινε ότι τα εισιτήρια κάλυπταν μόνο το 10% του κόστους των δημόσιων συγκοινωνιών. Το υπόλοιπο ήταν κρατική επιδότηση. Υπό μία έννοια λοιπόν, δεν έχασαν και πολλά πράγματα. Αποφασίζοντας ωστόσο να επενδύσουν με αποφασιστικό τρόπο στις δημόσιες συγκοινωνίες, αντί να αυξήσουν την τιμή του εισιτηρίου ή να επιβάλουν υψηλότερα πρόστιμα και μέτρα αστυνόμευσης, όπως είναι ο κανόνας στην Ελλάδα και όλον τον υπόλοιπο κόσμο, αφιέρωσαν δημόσια κεφάλαια που υπερέβαιναν το 10% του κόστους, ώστε τα λεωφορεία να κερδίσουν τη μάχη έναντι των ΙΧ κι έτσι πέτυχαν πολλά περισσότερα: εξάλειψη του κόστους μετακίνησης από κάθε οικογενειακό προϋπολογισμό, εξάλειψη του κόστους αγοράς και συντήρησης του αυτοκινήτου ή της μοτοσυκλέτας, του κόστους κατασκευής νέων δρόμων και συντήρησης των παλιών και… 

κάτι ακόμη: «Το αληθινό κόστος είναι πολύ υψηλότερο από το άθροισμα του κόστους των υποδομών, των τροχαίων ατυχημάτων, των εκπομπών αερίων, της ενόχλησης από το θόρυβο, της άμεσης και έμμεσης χρήσης γης και της συμφόρησης. Τι γίνεται με τις επιπτώσεις στην ήδη υπερκορεσμένη ανθρώπινη υγεία και στα οικοσυστήματα μας και τι γίνεται με την χαμένη ανθρώπινη εργασία; Και οι τεράστιοι φυσικοί, οικονομικοί και χρηματοοικονομικοί πόροι που χάνονται; Κι εκείνοι οι πόροι που διαφορετικά θα μπορούσαν να είχαν κατευθυνθεί σε μια ανώτερη ποιότητα ζωής;» Το απόσπασμα προέρχεται από το εξαιρετικό βιβλίο Free Public Transit και συγκεκριμένα από το άρθρο της γερμανίδας μαρξίστριας Judith Dellheim, που διερευνά την πολιτική οικονομία των μεταφορών, σε μια κατεύθυνση ριζοσπαστική με κέντρο τις ανθρώπινες ανάγκες και τον σεβασμό στο περιβάλλον. Ένας προβληματισμός που γίνεται όλο και πιο επίκαιρος, όλο και πιο αναγκαίος.