ΒΙΒΛΙΑ

 

Βιβλία που ξαναδιάβασα το 2021:

1. "Το όνομα του Ρόδου" και το ΕΠΙΜΥΘΙΟ του Ουμπέρτο Έκο [ΕΔΩ]
2. "Το κάλεσμα της άγριας φύσης" του Τζακ Λόντον (σε νεότερη έκδοση) [ΕΔΩ]
3. "ΜΠΟΥΜΕΡΑΓΚ" του Γιάννη Μαρή [ΕΔΩ]
4. "Εκατό Χρόνια Μοναξιά" του Γκαμπριέλ Γκαρσία Μάρκες [ΕΔΩ] [ΕΔΩ]
5. "ΙΔΕΟΛΟΓΙΑ ΚΑΙ ΑΞΙΟΠΙΣΤΙΑ ΤΟΥ ΜΑΚΡΥΓΙΑΝΝΗ" του Κυριάκου Σιμόπουλου [ΕΔΩ]
6. "Μαουτχάουζεν" του Ιάκωβου Καμπανέλη [ΕΔΩ]
7. Βασίλης Καραποστόλης: "Διχασμός και εξιλέωση - Περί πολιτικής ηθικής των Ελλήνων" | Με αφορμή τα 200 χρόνια από την Ελληνική Επανάσταση κ.ά. ΧΩΡΙΣ ΠΑΡΩΠΙΔΕΣ [ΕΔΩ]

Βιβλία που διάβασα για πρώτη φορά το 2021:

1. "Το Μανιφέστο των Λαμπράκηδων" του Μίκη Θεοδωράκη (1966, 2003) | Υπάρχουν σημαντικές οικολογικές προσεγγίσεις από το 1966 στο Κεφάλαιο 2 "Οι αγώνες μας". [ΕΔΩ]
2. "Το κίτρινο του χρόνου" του Ακύλα Παπαδομανωλάκη (ποίηση) [ΕΔΩ]
3. "Λέλα Καραγιάννη - Η Μπουμπουλίνα της Κατοχής 1941 - 1944" του Αλέξαδρου Ζαούση [ΕΔΩ]. | Οι απόψεις του συγγραφέα δεν με εκφράζουν για το θέμα της Εθνικής Αντίστασης και ιδιαίτερα για το ρόλο του ΕΑΜ, ωστόσο υπάρχουν χρήσιμες πληροφορίες που ενισχύουν τη θέση που έχω παρουσιάσει, ότι δηλαδή στις 8 Σεπτεμβρίου 1944 εκτελέστηκαν στο σημερινό Βοτανικό Κήπο Διομήδους και συνεργάτες των Γερμανών. [ΕΔΩ] 
4. "GORDON THOMAS. SIR, ΙΣΤΟΡΙΑ ΤΗΣ ΕΛΛΗΝΙΚΗΣ ΕΠΑΝΑΣΤΑΣΕΩΣ", μετάφραση Αλέξανδρος Παπαδιαμάντης [ΕΔΩ] | Διάβασα τον τρίτο τόμο που αναφέρεται στα κρίσιμα χρόνια της Επανάστασης (1826 - 1827)

Ξεφύλισσα δεκάδες βιβλία και περιοδικά στο πλαίσιο δύο ερευνών που συντονίζω α) Τα ταμπούρια των Αγωνιστών του ΄21 στο Ποικίλο Όρος β) "Χαϊδάρι - 12 Εικόνες σκλαβιάς και λευτεριάς. Η μνήμη VS στη λήθη του Ρενάτο Μόρντο".

Να ξαναθυμηθούμε το Νότη Περγιάλη ως θεατρικό συγγραφέα (16 Αυγούστου 1920 - 9 Νοεμβρίου 2009) | Η "ΑΝΤΙΓΟΝΗ ΤΗΣ ΚΑΤΟΧΗΣ" ένα θεατρικό έργο ιδιαίτερα επίκαιρο σήμερα

 

Τον Νότη Περγιάλη τον γνώρισα στους Αγίους Θεοδώρους και μαζί με τον Ελπιδοφόρο Ιντζέμπελη γράψαμε ένα αφιέρωμα  για τον πολυντάλαντούχο συγγραφέα, ηθοποιό, ζωγράφο, μουσικό στο περιοδικό "προσανατολισμοί". Στη συνέχεια το αφιέρωμα το εκδόσαμε σε βιβλίο με τίτλο "Πάμε μια βόλτα στο φεγγάρι", τίτλος του γνωστού τραγουδιού, τους στίχους του οποίου είχε γράψει ο Νότης Περγιάλης.

Με αφορμή την επέτειο του θανάτου του Νότη Περγιάλη ας δούμε α) τα βασικά βιογραφικά του στοιχεία [ΕΔΩ] β) το εξαιρετικό αφιέρωμα της ΕΡΤ [ΕΔΩ].

Ιδιαίτερη προσοχή στο αφιέρωμα της ΕΡΤ όταν ο Νότης Περγιάλης μιλάει για το έργο του ΑΝΤΙΓΟΝΗ ΤΗΣ ΚΑΤΟΧΉΣ -στο 20ο λεπτό. Για το θέμα αυτό θα επανέλθω με αναλυτικότερο σημείωμα - ωστόσο θεωρώ ότι αυτά που λέει ο Νότης Περγιάλης  για την κριτική που δέχθηκε από ανθρώπους της Αριστεράς είναι ιδιαίτερα επίκαιρα και χρήσιμα.

[ΣΗΜΕΙΩΜΑ ΤΟΥ ΝΟΤΗ ΠΕΡΓΙΑΛΗ ΓΙΑ ΤΗΝ ΚΑΤΑΡΓΗΣΗ ΤΗΣ ΑΔΕΙΑΣ ΤΟΥ ΗΘΟΠΟΙΟΎ]

Ιάκωβος Καμπανέλλης "Φίλοι μου θυμηθείτε" το ναζισμό.... | Ένα κείμενο που πρέπει να διδάσκεται σε όλες τις βαθμίδες της εκπαίδευσης

 

[Η είσοδος του Ματχάουζεν]

Ο συγγραφέας Ιάκωβος Καμπανέλλης το 1942  συνελήφθη από τους Ναζί, οδηγήθηκε και κρατήθηκε στο στρατόπεδο συγκέντρωσης Μαουτχάουζεν μέχρι τον Μάιο του 1945, οπότε και απελευθερώθηκε από τις συμμαχικές δυνάμεις.

Γράφει το συγκλονιστικό έργο Ματχάουζεν - τμήμα του οποίου μελωποιεί ο Μίκης Θεοδωράκης.

Ο Ιάκωβος Καμπανέλλης το 1993 γράφει ένα εξαιρετικό κείμενο το οποίο θα πρέπει να διδάσκεται στα σχολεία κάθε σχολική χρονιά σε όλες τις εκπαιδευτικές βαθμίδες.

Το κείμενο έφερε στην επιφάνεια η κόρη του συγγραφέα και πρωτοδημοσιεύτηκε στην ΑΥΓΗ.

----------

ΦΙΛΟΙ ΜΟΥ ΘΥΜΗΘΕΙΤΕ

Ιάκωβος Καμπανέλλης

Είμαι ένας από τους επιζήσαντες κρατούμενους στο SS στρατόπεδο συγκεντρώσεως και εξοντώσεως του Μαουτχάουζεν. Ένας από εκείνους που τον Μάιο του 1945 κλαίγοντας και ελπίζοντας εφώναζαν ποτέ πια! Ήταν τότε που οι οπαδοί του ναζισμού έχασαν τον πόλεμο.

Ο ναζισμός όμως επέζησε. Κυρίως γιατί αιώνιες κοινωνικές πληγές αφέθηκαν αθεράπευτες. Και μένουν ακόμα! Και επιπλέον, γιατί η αντικομμουνιστική υστερία έκαμε τον ναζισμό να ξεχνιέται, και κάποτε και να αθωώνεται.

Μετά από 48 χρόνια αυτό που θέλω να φωνάξω είναι πάλι;

Φίλοι μου, θυμηθείτε: ο Αδόλφος Χίτλερ δεν έπεσε απ’ το διάστημα. Ούτε ήταν ένας και μόνος. Ήταν το διαμόρφωμα δεκάδων χιλιάδων αφανών χιτλερίσκων στη Γερμανία και την Αυστρία. Και όχι μόνο εκεί. Χιτλερίσκων διάσπαρτων σε μεγάλες και μικρές πόλεις, σε χώρους εργασίας, σε γειτονιές, σε συντροφιές, σε οικογένειες.

Και ο ναζισμός δεν ήταν ιδέα ενός και μόνου διεστραμμένου εγκεφάλου. Ήταν η συμπύκνωση της νοσηρής πολιτικής αντίληψης εκατοντάδων χιλιάδων ατόμων, φορέων του μικροβίου του ρατσισμού, του εθνικισμού, της μισαλλοδοξίας, της τελικής λύσης όλων των προβλημάτων με τη βία, τη φωτιά και το τσεκούρι.

Ο ναζισμός δεν άρχισε με τον Χίτλερ, γι’ αυτό και δεν τον πήρε μαζί του, δεν εμφανίστηκε μόνο στη Γερμανία, γι’ αυτό και δεν επανεμφανίζεται μόνο εκεί. Αλλά παντού όπου ουσιαστικά κοινωνικά προβλήματα τον τρέφουν. Και ο κίνδυνος τώρα δεν είναι η εμφάνιση ενός νέου Χίτλερ και η σπορά ενός άλλου μεγάλου πολέμου. Ο κίνδυνος είναι η αδιαφορία για τα αίτια που αναγεννούν τον ναζισμό και εν συνεχεία η απάθεια και η ανοχή για ένα φαινόμενο που μπορεί να εξελιχθεί σε μαζική διανοητική μόλυνση.

Οι μεγάλοι πόλεμοι δεν αρχίζουν στα πεδία των μαχών, ούτε οι ολέθριες πολιτικές ιδεολογίες ξεκινούν από μαζικές συγκεντρώσεις, σε πλατείες. Αρχίζουν ανύποπτα στους χώρους της καθημερινής μας ζωής, ξεκινούν ακόμη και μέσα απ’ το ίδιο μας το σπίτι. Εκεί φωλιάζουν όλα. Γι’ αυτό μόνο με την πίστη σε μια καθημερινή ζωή, που να μας χωράει όλους, απροκατάληπτη και δίκαιη προς όλους μπορούμε έστω και καθυστερημένα να πετύχουμε αυτό που τόσο προσδοκούσαμε τον Μάιο του 1945: ένα πραγματικό ποτέ πια.

Κώστας Φωτεινάκης: Επιστολή στο Δημοτικό Συμβούλιο για το θεατρικό έργο "ΧΑΪΔΑΡΙ - 12 εικόνες σκλαβιάς και λευτεριάς" και την έκθεση προς τιμή του Ρενάτο Μόρντο

 

Με χαρά σας ενημερώνω ότι βρέθηκε το χαμένο κατοχικό θεατρικό έργο “Χαϊδάρι – 12 εικόνες σκλαβιάς και λευτεριάς” που ανέβηκε στο θέατρο REX - KΟΤΟΠΟΥΛΗ, 16 μέρες μετά την απελευθέρωση της Αθήνας, δηλαδή στις 28 Οκτωβρίου 1944.

Περισσότερα ΕΔΩ - https://bit.ly/313697S

Με ακόμα μεγαλύτερη χαρά σας ενημερώνω για δεύτερη φορά για την έκθεση με θέμα τη ζωή του Ρενάτο Μόρντο, σκηνοθέτη του έργου, που παρουσιάζεται στη Γερμανική Σχολή Αθηνών.

"Έκθεση προς τιμή του Ρενάτο Μόρντο, συνιδρυτή της Εθνικής Λυρικής Σκηνής" 5 - 26 Νοεμβρίου 2021.

Τα εγκαίνια της έκθεσης είναι 5 Νοεμβρίου.

Στις 6 Νοεμβρίου θα πραγματοποιηθεί ημερίδα στη διάρκεια της οποίας θα διαβαστούν αποσπάσματα στην Ελληνική και στη Γερμανική γλώσσα από το θεατρικό έργο ΧΑΪΔΑΡΙ και ομιλία στο τέλος της ημερίδας με θέμα  Das Konzentrationslager Chaidari in der griechischen Historiographie und Erinnerungskultur Το στρατόπεδο Χαϊδαρίου στην ελληνική ιστοριογραφία και κουλτούρα μνήμης.

Περισσότερα ΕΔΩ https://bit.ly/3pzgtyJ 

Τέλος σας ενημερώνω ότι πρόσφατα  η Κρατική Ορχήστρα Αθηνών έδωσε συναυλία στο ΜΠΛΟΚ15 - χωρίς κοινό. Περισσότερα ΕΔΩ https://bit.ly/3pzgtyJ

Και από τα ανωτέρω προκύπτει ότι το διαχρονικό αίτημα της πόλης το ΜΠΛΟΚ15 να γίνει Μνημείο της Εθνικής Αντίστασης αποκτά μεγαλύτερες διαστάσεις τις οποίες ο Δήμος μας θα πρέπει να εκμεταλλευτεί.

Θα επανέλθω με νεοτερες πληροφορίες για εκδηλώσεις που προγραμματίζονται με θέμα το θεατρικό έργο  “Χαϊδάρι – 12 εικόνες σκλαβιάς και λευτεριάς” με την υποστήριξη του Υπουργείου Πολιτισμού και Αθλητισμού.

Κώστας Φωτεινάκης

Ερευνητής της τοπικής ιστορίας

Πρόεδρος του Ελληνικού Δικτύου ΦΙΛΟΙ ΤΗΣ ΦΥΣΗΣ

Δύο συναυλίες της Κρατικής Ορχήστρας Αθηνών στο Χαϊδάρι σε δύο ιστορικούς τόπους: Στρατόπεδο Χαϊδαρίου - Μπλοκ15 και Μονή Δαφνίου

Περισσότερα ΕΔΩ

Περισσότερα ΕΔΩ

 

Με αφορμή την Απελευθέρωση της Αθήνας 12 Οκτωβρίου 1944 και την πρώτη παράσταση του θεατρικού έργου ΧΑΪΔΑΡΙ – 12 ΕΙΚΟΝΕΣ ΣΚΛΑΒΙΑΣ ΚΑΙ ΛΕΥΤΕΡΙΑΣ στις 28 Οκτωβρίου 1944 στο θέατρο Κοτοπούλη

----------------------------

ΒΡΕΘΗΚΕ το χαμένο κατοχικό θεατρικό έργο που ανέβηκε στις 28 Οκτωβρίου 1944

ΧΑΪΔΑΡΙ – 12 ΕΙΚΟΝΕΣ ΣΚΛΑΒΙΑΣ ΚΑΙ ΛΕΥΤΕΡΙΑΣ

του Κώστα Φωτεινάκη

[ΘΕΑΤΡΟΝ ΚΟΤΟΠΟΥΛΗ -REX | Το εξώφυλλο του προγράμματος | 28 Οκτωβρίου 1944]

Βρέθηκε το χαμένο κατοχικό θεατρικό έργο ΧΑΪΔΑΡΙ – 12 ΕΙΚΟΝΕΣ ΣΚΛΑΒΙΑΣ ΚΑΙ ΛΕΥΤΕΡΙΑΣ που το αναζητούσα από το 2000.

Μεγάλο γεγονός για το Χαϊδάρι, την πόλη που «φιλοξένησε» χιλιάδες  κρατούμενους την περίοδο της  Γερμανικής Κατοχής, την πόλη που έχει ως λογότυπό της το κτήριο ΜΠΛΟΚ 15^1,2 από το 1984.

Το Στρατόπεδο Κρατουμένων Χαϊδαρίου κατά τη διάρκεια της Γερμανικής Κατοχής λειτούργησε ως τόπος βασανιστηρίων, εκτελέσεων και παράλληλα ως προπαγάνδα τρόμου στην ανερχόμενη αντίσταση κατά του κατακτητή και των ντόπιων συνεργατών τους.

Μεταξύ των κρατουμένων που πέρασαν από το Στρατόπεδο ήταν ο μεγάλος Έλληνας μουσουργός Νίκος Σκαλκώτας, ο δημοσιογράφος Ζακ Μεναχέμ, ο διάσημος σκηνοθέτης – Συγγραφέας Ρενάτο Μόρντο (γεννήθηκε από γονείς εβραϊκής καταγωγής, πατέρα Κερκυραίο και μητέρα Αυστριακή) κ.ά.

Ο Ρενάτο Μόρντο³ ανέβασε το θεατρικό έργο ακριβώς 16 ημέρες μετά την Απελευθέρωση της Αθήνας, στις 28 Οκτωβρίου 1944, στο θέατρο «REX – ΚΟΤΟΠΟΥΛΗ» - Δ/ντης Βασίλης Λογοθετίδης, με τους ηθοποιούς: Δημήτρη και Ρίτα Μυράτ, Χρήστο Τσαγανέα, Διονύση Παπαγιαννόπουλο, Στέλιος Βόκοβιτ, Νίτσα Τσαγανέα, Δημήτρη Λυγίζο, Βίλμα Κύρου, Νάσο Κεδράκα κ.ά.

Βασικοί Συντελεστές του θεατρικού έργου:

•          RENATO MORDO (συγγραφέας – σκηνοθέτης)

•          Μιχάλης Βούρτσης, (Αρχιμουσικός, Συνθέτης – πατέρας της γνωστής ηθοποιού Μάρθας Βούρτση): Μουσική Επιμέλεια

•          Γιώργος Ανεμογιάννης (σκηνικά - ενδυματολογία)

Απόσπασμα κριτικής για το έργο (Άλκης Θρύλος – Ελένη Ουράνη)

«….Η μαρτυρική ζωή των σκλάβων των Γερμανών, οι θανατικές εχτελέσεις, αποδίδονται πιστότατα και παραστατικότατα, συγκλονιστικότατα, αλλά και χωρίς μετουσίωση… Καθώς παρακολουθούσα το «Χαϊδάρι», αισθανόμουνα μια δυσφορία σ’ όλο μου το σώμα, είχα την πολύ δυσάρεστη εντύπωση ότι καταδικάσθηκα να γίνω αυτόπτης μάρτυρας βασανιστηρίων…»

Το έργο το αναζητούσα, εγώ, φίλοι και συνεργάτες και κατορθώσαμε να ανακαλύψουμε:

• Το πρόγραμμα της θεατρικής παράστασης με τους συντελεστές του έργου
• Την κριτική για το έργο από την Άλκη Θρύλου/ Ελένη Ουράνη
• Τα σκηνικά του έργου στο Μουσείο του Γιώργου Ανεμογιάννη
• Την έκθεση⁴ για τη ζωή και το έργο του Ρενάτο Μόρντο που πραγματοποιήθηκε στη Γερμανία από το Σεπτέμβριο του 2020 έως τον Ιούνιο του 2021.
• Την έκδοση του θεατρικού έργου στη Γερμανική γλώσσα Renato Mordo: Chaidari. Szenen aus Hitlers Konzentrationslager in Griechenland, Ιούνιος 2021.

 

Ο Κώστας Φωτεινακης είναι ερευνητής της τοπικής ιστορίας και Πρόεδρος του Ελληνικού Δικτύου ΦΙΛΟΙ ΤΗΣ ΦΥΣΗΣ

ΣΗΜΕΙΩΣΕΙΣ:

1. ΥΠΠΟΑ ΙΣΤΟΡΙΚΟ ΔΙΑΤΗΡΗΤΕΟ ΜΝΗΜΕΙΟ: Ιδιαίτερα το κτήριο ΜΠΛΟΚ15, του Στρατοπέδου Χαϊδαρίου, που ήταν ο χώρος και μαρτυρίου όσων επρόκειτο να εκτελεσθούν, χαρακτηρίστηκε από το ΥΠΠΟΑ ΙΣΤΟΡΙΚΟ ΔΙΑΤΗΡΗΤΕΟ ΜΝΗΜΕΙΟ (ΦΕΚ329/Β/24.6.1987) «… για να συμβάλλει στη διατήρηση της ιστορικής μνήμης των κατοίκων της Αθήνας και της χώρας».
2. ΜΠΛΟΚ15: Το σύμβολο του Δήμου Χαϊδαρίου καθιερώθηκε το 1984. Συνδυάζει την ιστορία της πόλης και την αγάπη για τη δημοκρατία, την ανανέωση και το σεβασμό στη φύση. Απεικονίζει το «Μπλοκ 15» του Στρατοπέδου Χαϊδαρίου, χώρο αυστηρής απομόνωσης (το δηλώνει το συρματόπλεγμα που περιβάλλει το κτίριο) και προθαλάμου για τις εκτελέσεις των αγωνιστών – πατριωτών της Εθνικής Αντίστασης, ενάντια στη ναζιστική κατοχή (1940 – 1944).
3. Ρενάτο Μόρντο: Το 1939 ύστερα από πρόσκληση του Κωστή Μπαστιά κατ’ εισήγηση του Μανώλη Καλομοίρη, ήρθε οικογενειακώς στην Ελλάδα όπου προσλήφθηκε ως βασικό στέλεχος στη νεοϊδρυθείσα Εθνική Λυρική Σκηνή. O Ρενάτο Μόρντο την περίοδο 1943 – 1944 ήταν κρατούμενος στο Στρατόπεδο Χαϊδαρίου μαζί με άλλους Έλληνες Πατριώτες. Ο χώρος του Στρατοπέδου, τα βασανιστήρια και οι εκτελέσεις, υπάρχει μάλιστα μέσα στο έργο ειδική «εικόνα» του Ναπολέοντα Σουκατζίδη, αποτέλεσαν το δραματουργικό πλαίσιο, τις προτεινόμενες συνθήκες, και τον σκηνικό τόπο δράσης του έργου. Πληρέστερο Βιογραφικό από τον ιστότοπο της Εθνικής Λυρικής Σκηνής https://bit.ly/2C9Nisb
4. Έκθεση προς τιμή του Ρενάτο Μόρντο, συνιδρυτή της Εθνικής Λυρικής Σκηνής στη Γερμανική Σχολή Αθηνών 5-26 Νοεμβρίου 2021 – στις 6 Νοεμβρίου θα διαβαστούν αποσπάσματα από το θεατρικό έργο https://bit.ly/3CfQakk

Διαφήμιση της πρώτης παράστασης σε εφημερίδα της εποχής -  28 Οκτωβρίου 1944

Εικ.3 – Σκηνικά Γιώργου Ανεμογιάννη από το ομώνυμο Μουσείο στο Ηράκλειο Κρήτης

http://www.anemoyannis.gr

 

Η κατασκευή και η λειτουργία της προβλήτας Νο 4 και η Μόνιμη Δαξαμενή Νο 5 στα Ελληνικά Ναυπηγεία Σκαραμαγκά/ 1975 - 1977

[Έτος 1975 και 1976]

[ΣΗΜΕΡΑ: Προβλήτα 4 και μόνιμη δεξαμενή Νο 5 στα Ναυπηγεία Σκαραμαγκά | Με κόκκινα βέλη ο παλιός αιγιαλός - Αναλυτικότερα ο παλαιός αιγιαλός  ΕΔΩ]

Η μόνιμη δεξαμενή Νο 5 και η προβλήτα Νο 4 (έκτασης 120 στρεμμάτων), κατασκευάστηκαν ταυτόχρονα με μπαζώματα στη θάλασσα του Σκαραμαγκά από το 1975. 

Την κατασκευή της δεξαμενής ανέλαβαν μια κοινοπραξία δύο Ιταλικών επιχειρήσεων (Impresit, Federeci) σε συνεργασία με την Ελληνική ΕΔΟΚ - ΕΤΕΡ.

Τη λειτουργία της δεξαμενής εγκαινίασε στις 17 Αυγούστου 1977 το πετρελαιοφόρο Energy Concetration.

Στην προβλήτα Νο 4, μέχρι πρόσφατα χώρος φιλοξενίας αιτούντων άσυλο (μετανάστες),  χρησιμοποιήθηκαν στο παρελθον διάφορα τμήματά της:

α) για πλαγιοδέτηση πλοίων για επισκευή ή για αναμονή για δεξαμενισμό στη μόνιμη δεξαμενή Νο 5,

β) ως χώρο αμμοβολής διάφορων κατασκευών  (το γνωστό ΦΑΝΤΑΖΙΟ)

γ) ως προκατασκευή  τμημάτων νεων  πλοίων (π.χ. φρεγάτες ΜΕΚΟ) (SECTIONS)

δ) για δοκιμαστικές κινήσεις σε σιδηροτροχιές κατασκευασμένων τρένων του ΟΣΕ.

ε) ως χώρος αποβλήτων - εναπόθεσης χρησιμοποιημένων υλικών αμμοβολής και δοχείων χρωμάτων (υφαλοχρωματισμών και δεξαμενών) (δοχεία - απόβλητα που στα τοιχώματά τους είχαν υπολείμματα χρώματος)

Αυτήν την προβλήτα των 120 μπαζομενων στρεμμάτων δικαιούται και διεκδικεί η κοινωνία της Δυτικής Αθήνας - Αττικής και ο Δήμος Χαϊδαρίου στα διοικητικά όρια του οποίου ανήκουν τα Ναυπηγεία Σκαραμαγκά. 

Σκαραμαγκάς: Ιστορικό – Προτάσεις – Κινητοποιήσεις για να “επανακτήσει η Δυτική Αθήνα πρόσβαση στη θάλασσα” [ΕΔΩ]